Հոգեբանություն

Անորեքսիան, բուլիմիան, շատակերության խանգարումը և այլ քիչ նկատելի սնվելու խանգարումները կարող են հանգեցնել առողջության համար վտանգավոր հետևանքների: Ռադիո Մարիամի տաղավարում հյուրընկալել ենք հոգեբան Լիլիթ Վարդանյանին՝ ում հետ զրուցել ենք սննդային վարքի խանգարման, դրա պատճառների, հետևքնների, ինչպես նաև՝ թե՛ կանխարգելման և թե՛ բուժման մասին։ 

    Երեխայի լավագույն շահը․ «Բուլինգի կանխարգելումը գործողության մեջ․ բաց տարածք» երկօրյա միջոցառում են անցկացրել Հայկական Կարիտաս ԲՀԿ-ն, Կանանի սոցիալ հոգեբանական կենտրոն ՀԿ-ն, Սախարովի անվան մարդու իրավունքների պաշտպանության հայկական կենտրոնի Շիրակի մասնաճյուղն ու ԽորանԱրդ ինտելեկտուալ ակումբ ՀԿ-ն, որին մասնակցելու հնարավորություն են ունեցել  13-16 տարեկան դեռահասներ:

Ի՞նչն է առաջնայինն ընտանիքում, սե՞րը, թե՞ հարգանքը։ Ինչո՞ւ է այդքան կարևոր առանց պայմանների սիրո առկայությունն ընտանիքում։ Զրույց ավստրալահայ հոգեբան Ֆիլոմեն Քասաբյանի հետ։

Սիդնեյից ժամանած հոգեբան, մանկավարժ Ֆիլոմեն Քասաբյանը խոսում է հոր դերի մասին երեխայի մտավոր, ֆիզիկական զարգացման հարցում: Ի՞նչ պետք է անեն մայրերը, որ հայրերն ավելի ակտիվ մասնակցեն երեխայի դաստիարակությանը: Այս և շատ այլ հարցերի է անդրադառնում հոգեբանը ու խորհուրդներ տալիս երիտասարդ ծնողներին:

Անձնային աճը շարունակ զարգանալու լավագույն բանաձևն է, իսկ թե ինչպես աճել ու հասնել նպատակներին, կիմանանք այս հաղորդման ընթացքում: Զրուցում ենք հոգեբան Անի Դավթյանի հետ:

Մարդն իր ողջ կյանքի ընթացքում անցնում է տարիքային զարգացման փուլերով եւ այդ փուլերից յուրաքնչյուրը, ըստ հոգեվերլուծաբան Էրիկ Էրիկսոնի, դիտվում է որպես ճգնաժամային: Ամեն մեկը պետք է բախվի դրան՝ հաջորդ փուլ անցնելու համար: Այդ փուլերից մեկն էլ նախադպրոցական տարիքն է: 

«‎Վշտից խուսափել կարող է միայն նա, ով խուսափում է սիրուց: Խնդիրը վշտից ինչ-որ բան սովորելն ու սիրո համար խոցելի մնալն է»,-ասել է Ջ. Բրանտները:  

«Մի՛ արդարացեք, պատասխանատվություն կրեք ձեր խոսքերի, մտքերի,  մասնագիտության համար»։ Սա հոգեբան Դիանա Սարգսյանի նշանաբանն է։ Ռադիո Մարիամի տաղավարում հոգեբանի հետ զրուցել ենք մոտիվացիայի կարևորության, դրա անհետացման պատճառների մասին: Հոգեբանը նաև գործնական խորհուրդներ է տալիս, թե ինչպես կարելի է մոտիվացվել ցանկացած իրավիճակում:

Հոգեբանության մեջ կա այսպիսի օգտակար սկզբունք․ եթե չես կարողանում փոխել իրավիճակը, փոխիր քո պատկերացումները տվյալ իրավիճակի մասին։ Իսկ ինչպե՞ս այս մեթոդն աշխատեցնել, ինչպե՞ս վերաբերվել քննադատություններին: Զրույց հոգեբան Սաթեն Գրիգորյանի հետ: 

      Ի՞նչը կարող է երեխաների համար վախի պատճառ հանդիսանալ, որո՞նք են   վախի առաջացմանը նպաստող գործոնները, ե՞րբ է սրվում եւ խոր արտահայտումներ ունենում վախը, ի՞նչ հետեւանք կարող է ունենալ, ինչպե՞ս պետք է ծնողն արձագանքի երեխայի վախերին եւ ինչպե՞ս օգնել հաղթահարել դրանք:

   Հարցազրույց հոգեբան Կարինե Հարությունյանի հետ:

Մասնագիտության ընտրությունը որոշ դեպքերում կամ մեծ մասամբ ծնողի կամքի թելադրմամբ դեռահասին մատուցվող առաջարկն է։ Մասնագիտության ընտրության հարցում գրեթե միշտ գլխավոր անձը՝ դեռահասը, ստվերում է։ Դարբին կամ խոհարար դառնալու նրա երազանքը երկրորդվում է ծնողի՝ իրավաբան, բժիշկ ու բանկի կառավարիչ զավակ ունենալու ձգտմամբ։ Այս հարաբերություններում որքանո՞վ է տուժում դեռահասի հոգեբանությունը, մասնագիտական ոչ ճիշտ կողմնորոշումը  ի՞նչ ազդեցություն է ունենում  անձի, անհատի ապագայի, կարիերիայի վրա: Ի՞նչ խորհուրդ է տալիս հոգեբանը՝ ինչպե՞ս ճիշտ պլանավորել կարիերան, ի՞նչ հարց պետք է տաս ինքդ քեզ՝ հավաստի պատասխանը ստանալու համար:

  Հարցազրույց «Նոր լույս» Հկ գործադիր տնօրեն, հոգեթերապեւտ Շողեր Միքայելյանի հետ: