Հայաստանը և ֆրանկոֆոնիան
Հայերն ու ֆրանսիացիները պատմության շատ դրվագներում քայլել են կողք-կողքի՝ զարգացնելով տնտեսական, մշակութային ու ռազմական համագործակցություններ: Այսպիսի հարաբերությունները նպաստել են ֆրանսերենի տարածմանը հայության շրջանում:
ԹՈՂԱՐԿՈՒՄՆԵՐ
- ԱՎԵԼԻՆՍկզբում՝ հոբբի, հետո՝ աշխատանք. ֆրանսերենի ուսուցիչը՝ զբոսավար21 Հնս, 2023
Քսան տարի դպրոցում ֆրանսերեն դասավանդելուց հետո Արուսյակ Բարսեղյանը որոշեց ձեռք բերել երկրորդ մասնագիտություն: Զբոսավարի աշխատանքը միշտ էլ սրտին մոտ է եղել: Ընկերական խմբերին երբեմն ուղեկցել է Հայաստանի գեղատեսիլ վայրերը բացահայտելու, բայց որ մի օր այն որպես աշխատանք էր կատարելու, երբեւէ չէր մտածել: «Ժամանակը, - ասում է,- չէր բավարարում երկրորդ կրթություն ստանալու ու զբոսավարությամբ զբաղվելու համար»: Անցած տարի, սակայն, վճռեց, առիթը բաց չթողնել և օգտվել ընձեռված հնարավորությունից՝ մասնակցելու Կազա հիմնադրամի կողմից անցկացված զբոսավարների վերապատրաստման դասընթացին:
Երբեք ուշ չէ նոր բան սկսելու համար: Կյանքը, ասում է, ավելի բազմազան է դարձել, առօրյան՝ հագեցած: Շիրակի մարզի պատմամշակությանի արժեքները օտարազգի զբոսաշրջիկների համար է բացահայտում, ֆրանսերենի գաղտնիքները՝ աշակերտների:
Հարցազրույց ֆրանսերենի ուսուցչուհի, ֆրանսախոս զբոսավար Արուսյակ Բարսեղյանի հետ:
- ԱՎԵԼԻՆՓոփոխվող հանգամանքներ, զարգացման մնայուն նպատակ․ Գյումրու թիվ 10 դպրոցի ֆենոմենը09 Հնս, 2023
Գյումրու թիվ 10 հիմնական դպրոցը հիմնադրվել է 1936 թ.-ին: 1962-ից Հայաստանի ազգային կրթության նախարարության հրահանգով վերաձեւավորվել է ֆրանսերենի խորացված ուսուցմամբ դպրոցի: Դպրոցը, որպես ֆրանսիական թեքումով ուսումնական հաստատություն, միշտ մեծ համբավ է ունեցել:
-Դպրոցի վերելքի տարիները: Ի ՞նչը նպաստեց դպրոցի մեծ համբավ ունենալուն:
-Ֆրանսերեն սովերելու, լեզվի նկատմամբ սեր ու հետաքրքրություն առաջացնելու ի՞նչ հնարավորություններ, ի՞նչ պայմաններ է ստեղծել դպրոցն այսօր աշակերտների համար:
-Ֆրանսերենի խորացված ուսուցումը ի՞նչ է ենթադրում, ի՞նչ մեթոդաբանությամբ են սովորում լեզուն աշակերտները:
Էլի դպրոցներ կան, որտեղ ֆրանսերենն է որպես օտար լեզու դասավանդվում, ֆրանսերենը խորացված է ուսումնասիրվում, ո՞րն է թիվ 10 դպրոցի առանձնահատկությունը:
-Նոր թափ հաղորդելու, ֆրանսերենը կարեւոր, նախընտրելի դարձնելու ուղղությամբ ի՞նչ պետք է արվի, ի՞նչ ծրագրեր են անհրաժեշտ իրականացնել:
-Ի՞նչ միջոցառումներ է իրականացնելու դպրոցը ֆրանկոֆոնիայի օրերի շրջանակներում:
-Ընդհանրապես ֆրանսերենով անցկացվող միջոցառումներն ի՞նչ ազդեցություն են թողնում կրթական գործունեության վրա, եւ առհասարակ ի՞նչ տրամադրություններ է առաջացնում:
Հարցազրույց Գյումրու թիվ 10 հիմնական դպրոցի տնօրեն Լիանա Վարդանյանի հետ:
- ԱՎԵԼԻՆԻնչո՞վ նշանավորվեցին ֆրանկոֆոնիայի օրերը Գյումրիում25 Մայ, 2023
Ֆրանկոֆոնիայի միջազգային օրը նշվում է 1970 թվականից՝ ըստ Նիամեյում ստորագրած համաձայնագրի:
2012 թվականից Հայաստանը ֆրանկոֆոն երկրների միջազգային կազմակերպության լիիրավ անդամ է, ի թիվս հինգ տասնայկից ավելի անդամ երկրների, որտեղ ամեն տարի մարտին մոտ մեկ ամիս անցկացվում են մշակութային միջոցառումներ:
Այս տարվա Ֆրակոֆոնիայի օրերի ծրագիրը նվիրված էր մշակութային բազմազանությանը՝ ընդգրկելով կինոն, թատրոնը, ժամանակակից արվեստը, երաժշտությունը և այլն:
Հարցազրույց «Կազա» մարդասիրական հիմնադրամի ֆրանկոֆոնիայի ծրագրի պատասխանատու Աննա Ունուպօղլյանի հետ:
- ԱՎԵԼԻՆՖրանսախոս զբոսաշրջիկներին Հայաստանը կներկայացվի մայրենիով14 Մար, 2023
2014 թվականից ի վեր «ԿԱԶԱ հիմնադրամը կազմակերպում է զբոսավարների շարունակական վերապատրաստման դասընթաց՝ նպաստելով ոլորտում առաջարկվող ծառայությունների որակի բարելավմանը։ Զբոսավարը պետք է մշտապես թարմացնի իր գիտելիքներն ու հմտությունները, որպեսզի միշտ կարողանա հետաքրքրություն առաջացնել զբոսաշրջիկների մոտ։ Հետևաբար Կազան անհրաժեշտ է համարում պարբերաբար անցկացնել զբոսավարների վերապատրաստման դասընթացներ՝ ոլորտի զարգացումն ապահովելու համար։ Անցած տարի դասընթաց է անցկացվել ֆրանկոֆոնների համար, այնպես որ մենք մարզում ունենք նաեւ ֆրանսալեզու զբոսավարներ:
- ԱՎԵԼԻՆՖրանսիական շունչը դպրոցի պատերից ներս ու դուրս15 Փտր, 2023
Ֆրանսերե ՞ն, թե՞ գերմաներեն: Ընտրությունը միանշանակ էր՝ ֆրանսերեն: Գյումրու թիվ 45 միջն. դպրոցում արդեն 6 տարի ֆրանսերենն ուսուցանվում է որպես երրորդ օտար լեզու: Կարճ ժամանակում աշակերտները սիրեցին սիրո լեզուն և սկսեցին դպրոցից տուն տանել ֆրանսիական շունչը:
Ինչո՞ւ դպրոցի ընտրությունը կանգ առավ ֆրանսերենի վրա:
Ի՞նչ մեթոդաբանությամբ է դասավանդվում առարկան:
Ի՞նչ հետաքրքրություն են դրսևորում երեխաները լեզվի նկատմամբ :
Ի՞նչ կապ կա լեզվի հանդեպ սիրո և ուսուցչի դերի միջև:
- ԱՎԵԼԻՆՔայլեր ուղղված ֆրանկոֆոնիայի զարգացմանը29 Դեկ, 2022
Ստեղծված լինելով ֆրանսալեզու շվեյցարացիների կողմից՝ «ԿԱԶԱ»-ն կարևոր տեղ է հատկացնում ֆրանսերենին և ֆրանկոֆոնիային։
Ֆրանսերենի խմբակ, լեզվի ոչ ֆորմալ ուսուցում, ընթերցանության ակումբ, ֆրանսերեն ֆիլմերի քննարկում: Տարիներ շարունակ Կազա հիմնադրամն իրականցնում է ֆրանսախոսության զարգացմանը միտված բազմաթիվ ծրագրեր՝ խթանելով լեզվի ուսուցումն ու կիրառումը:
Ինչպե՞ս ստեղծվեց «Կազա» հիմնադրամը, ինչքանո՞վ ու ինչո՞վ օգնեցին գյումրեցի ֆրանսախոս ուսանողները հիմնադիրներին, ինչքանո՞վ է հիմնադրամը նպաստում ֆրանսերենի տարածմանը:
Հարցազրույց «Կազա» հիմնադրամի զարգացման ծրագրերի պատասխանատու Աննա Ունուպօղլյանի հետ:
- ԱՎԵԼԻՆՖրանկոֆոն լինելու գրավչությունը13 Դեկ, 2022
Դեռ մանկուց ֆրանկոֆոն Աննա Ունուպօղլյանին գրավել է մանկավարժի աշխատանքը: Թեեւ հայոց լեզվի եւ գրականության ուսուցչուհի դառնալու մեծ ցանկություն ուներ, բայց ստացվեց այնպես, որ ֆրանսերենն ընտրեց: «9-րդ դասարանում, - ասում է, - շատ էի տարվել երազանքների երկիր Ֆրանսիայով, ներշնչվել ֆրանսերեն երգերով, ազնավուրյան արվեստով: Հետո ինչքան սկսեցի ուսումնասիրել լեզուն, այնքան գրավիչ ու սիրելի դարձավ: Հայերենից հետո, իհարկե», - շտապում է ավելացնել Աննան :
- ԱՎԵԼԻՆՀայերն ու Հայաստանը ֆրանսիացի կամավորի աչքերով05 Դեկ, 2022
Ֆրանսիացի Լյուսիլ Քոլարը մեկ ամսից ավելի է, ինչ Հայաստանում է: Աշխատում է «Կազա» հիմնադրամում եւ «Խաղաղության էկրաններ» ֆրանսիական կազմակերպությունում՝ որպես կամավոր:
Ասում է՝ մեծ հաճույք ու բավականություն է ստանում՝ շփվելով հայ երեխաների հետ, որոնց իր մայրենի լեզուն է սովորեցնում: Ինչ միացել է «Կազա»-ի խմբին, այցելում է Շիրակի մարզի այն դպրոցներ, որտեղ օտար լեզուն ֆրանսերենն է :
Թատերական ներկայացում, խաղ, երգ-երաժշտություն: «Ոչ ֆորմալ կրթությունը մեծ ազատություն է տալիս երեխաներին՝ ուսուցման պրոցեսը դարձնելով գրավիչ թե՛ աշակերտների, թե՛ ուսուցանողի համար», - ասում է Լյուսիլը՝ ավելացնելով, - ֆրանսերենը երեխաները մեծ սիրով են սովորում: Լեզվի ուսուցման հիմնաքարը ուսուցիչն է դնում: Ես, որպես լեզվակիր, մոտիվացնում եմ նրանց:
Լյուսիլն հիմա հայերեն է սովորում, ասում է՝ պաշտում է հայերենը: Ֆրանսերենը սիրո լեզու է, հայերենը՝ հոգ տանելու: Վստահ է՝ մինչեւ Ֆրանսիա վերադառնալը հայերենը լավ սովորած կլինի:
Լեզվի իմացությունից բացի, Լյուսիլը կարեւորում է մշակութային հաղորդակցությունը ֆրանկոֆոն երկրների միջեւ: «Ֆրանսիայի եւ Հայստանի մշակությները տարբեր են, բայց ընդհանուր գծեր էլ կան, - ասում է նա, - իսկ տարբեր մշակույթների հետ շփվելը նպաստում է մարդու ինքնաճանաչմանը:
Ինչո՞ւ կամավորական աշխատանքի համար Լյուսիլն Հայաստանն ընտրեց: Ինչպե՞ս ընդունեց Հայաստանը ֆրանսիացի կամավորին: Ի՞նչ պատասխանատվություն ու պարտականություն է մայրենի լեզվի ուսուցումը օտարներին:
Զրույց ֆրանսիացի կամավոր Լյուսիլ Քոլարի հետ: